Ciasto “pszczółka” z kremem grysikowym według przedwojennego przepisu o wyjątkowej historii

Znów dziś będzie na słodko, ale cóż poradzę, że to właśnie do testowania takich przepisów mam największą motywację? Jak się zresztą okazało, o czym zaraz opowiem, zamiłowanie do słodkości to chyba wspólny mianownik z anonimową bohaterką dzisiejszego wpisu tym bardziej zatem mam nadzieję, że nikt tego wyboru nie będzie miał mi za złe. Przepisów na słodkie wypieki jest wiele, ale zapewniam, że ten jest zupełnie wyjątkowy. Pozwala nam bowiem wejść po cichutku i zajrzeć przez dziurkę od klucza nie tylko do epoki, ale bezpośrednio do czyjegoś domu i spróbować tego, co się w nim jadło. Posłuchajcie!

Jakiś czas temu kupiłam – właściwie w ciemno – kolejną książkę z przepisami kulinarnymi. Ta była z 1927 roku i miała powiększyć moją kolekcję o kolejne receptury z dawnych lat. Cieszyłam się na tę przesyłkę jak dziecko! Nie tylko jednak, że nowy nabytek okazał się jedną z nowych, ulubionych pozycji w moim księgozbiorze, okazało się też, że jest jeszcze coś co ten egzemplarz wyróżnia…

Wiecie, kiedy się szuka starych książek, za które nierzadko trzeba sporo zapłacić, naturalną tendencją jest sięganie po te zachowane w jak najlepszym stanie. Nie jest w przypadku literatury kulinarnej o takie łatwo, bo albo coś nie tak z okładką, a to stron brakuje, kartki porwane… Zachowane w idealnym stanie lub co rzadziej spotykane egzemplarze osiągają w antykwariatach czy na aukcjach internetowych nieraz zawrotne ceny. Wiadomo jednak – szuka się czegoś, co nie rozsypie nam się w rękach po przekartkowaniu kilku stron. Patrząc jednak na to zupełnie zdroworozsądkowo, stan zużycia książki kucharskiej jest w gruncie rzeczy jej najlepszą rekomendacją! Sama byłabym zachwycona widząc, że ktoś z mojej książki korzysta na tyle często i intensywnie, że to po prostu widać. W taki bowiem sposób książka kucharska staje się częścią naszej osobistej historii, historii naszej rodziny. Towarzyszy nam w kuchni, inspiruje – raz z niej coś wyjdzie, a raz się na nią tymczasowo człowiek obrazi obarczając winą, że ciasto opadło. Po latach, kiedy ktoś weźmie ją do ręki – trochę poplamioną, z odręcznymi notatkami czy dodatkowymi karteczkami z przepisami powtykanymi miedzy pożółkłe strony pachnące drukarską farbą i cukrem waniliowym, to trochę jakby był z nami w tej kuchni. Nie ważne, ile lat minęło od kiedy ktoś z tej książki faktycznie gotował.

Takim właśnie skarbem z przeszłości okazał się mój ostatni zakup. Książka musiała być dla właścicielki bardzo ważna, gdyż opatrzyła jej okładkę od wewnętrznej strony starannym podpisem (wraz z adresem), z tyłu zaś z równą starannością wypisała strony, na których znaleźć można poszczególne rozdziały i spis treści. Tym, co jednak najbardziej mnie poruszyło (oprócz tego, że sama książka zawiera moc fantastycznych przepisów!) były receptury spisane przez właścicielkę książki odręcznie na jej końcowych kartkach. Te właśnie receptury testowałam z wypiekami na twarzy. I choć pewnie nigdy nie dowiem się, kim była właścicielka książki – jak potoczyły się jej losy, dla kogo szykowała te wszystkie cudne potrawy to wiem, że dla osoby, która swoją książkę traktowała z takim szacunkiem, uzupełnienie jej o dodatkowe przepisy musiało oznaczać, że były wyjątkowe. Chciała zawsze mieć je pod ręką, być może przekazać kolejnym pokoleniom. W głównej mierze te dodatkowe przepisy to ciasta i ciasteczka – pyszne, domowe, które aż chce się robić dla bliskich. 

Pierwszym wypiekiem, na jaki się zdecydowałam było ciasto o intrygującej nazwie “pszczółka”. Intrygującej, bo nie ma w jego składzie ani krzty miodu, z którym przecież nazwa kazałaby się doszukiwać związków. Czemu ostatecznie “pszczółka” – powiedzieć nie umiem. Może dlatego, że ciasto jest słodkie (choć nie jakoś znowu szczególnie), może ze względu na teksturę karmelowo-migdałowej polewy, która przypomina nieco plastry miodu? Jakie są Wasze typy?

Najlepszą rekomendacją niech będzie to, że mój mąż, kiedy “pszczółki” spróbował stwierdził natychmiast, że w jego mniemaniu powinno pojawiać się u nas w domu regularnie. Namawiać mnie zresztą długo nie musiał, bo rzeczywiście – wychodzi wspaniałe!

Choć nie było go w oryginalnym przepisie, dodałam od siebie krem grysikowy – moim zdaniem pasuje tu idealnie, a ciasto robi się dzięki niemu atrakcyjnie wizualnie na tyle by postawić je na stole przy odświętnej okazji oraz miło balansuje słodycz polewy. Ręczę słowem – to ciasto, zwłaszcza na drugi czy trzeci dzień, po prostu rozpływa się w ustach! Koniecznie spróbujcie i dajcie znać czy jesteście tym przepisem zachwyceni tak samo jak ja!

* Przepis można przygotować oczywiście bez kremu, choć akurat w przypadku kremu grysikowego, nie ma z nim wiele zachodu. Ciasto upiec można oczywiście na mniejszej blaszce, z połowy porcji – z podanego niżej przepisu wyjdzie nam duża blacha ciasta. Gwarantuję jednak, że nic się nie zmarnuje a my zaoszczędzimy sobie w ten sposób podwójnej pracy kiedy domownicy będą się domagali dokładek!

Ciasto robi się raz-dwa! Słowo daję! Choć jego przygotowanie składa się z kilku etapów, nie ma z tym w gruncie rzeczy wiele zachodu a gwarantuję, że efekt jest wart zmotywowania się.

Glazura, którą oblewamy drugi blat ciasta przed pieczeniem to najsmaczniejszy element wypieku – niech ręka Boska broni, jeśli komukolwiek przyszłoby do głowy ten element pominąć! Polewa po upieczeniu jest w smaku mleczno-karmelowo-migdałowa i jednocześnie mięciutka i chrupiąca – tworząca karmelowe listki. Można wzbogacić ją dodatkowo o drobno posiekane orzechy włoskie lub płatki migdałowe.

Do przełożenia mój ulubiony – krem grysikowy! Ulubiony również dlatego, że zawsze gdy go przygotowuję odkładam część ugotowanej na gęsto kaszki, która wraz z kleksem konfitury malinowej umila mi dalszą pracę nad wypiekiem…

 

Po przełożeniu, gdy krem nieco stężeje najwygodniej jest ciasto odrazu pokroić w mniej lub bardziej zgrabną kostkę. Glazura nieco popęka, tworząc drobne “listki”, ale zapewniam, że w niczym nie ujmie to ciastu na walorach estetycznych.