Ciasteczka z kruszonką według przepisu z 1930 roku i rzecz o podwieczorkach

Jednym z niewielu irytujących skutków ubocznych wydania książki jest to, że po jej zakończeniu człowiek ustawicznie przechodzić musi wewnętrzne katusze wyliczając w głowie przepisy, które chciałby a nie może już do książki dodać. Gdyby taka możliwość istniała albo ja znalazłabym tę recepturę wcześniej, zapewniam, że przepis na prezentowane poniżej ciasteczka z całą pewnością znalazłby swoje miejsce na kartkach “Kuchenny kredens. Polska kuchnia przedwojenna”. Swoją drogą, macie już swój egzemplarz?

Choć z początku koncepcja umieszczania kruszonki na kruchych ciastkach wydała mi się skądinąd dziwaczna, koniec końców muszę wszem i wobec przyznać, że to jedne z lepszych ciasteczek domowego wypieku jakich spróbowałam. Idealnie kruche, maślane – są kwintesencją wszystkiego, co w ciastkach najlepsze. Dodatkową wartością niech będzie niesiona ich smakiem historia. Ileż to mniej czy bardziej zobowiązujących spotkań przy kawie czy herbacie tak przygotowane ciasteczka musiały uświetnić! Przepis na nie znalazłam w książce jednej z czołowych autorek książek kulinarnych okresu międzywojnia – Marii Disslowej, dyrektorki  słynnej w całym kraju lwowskiej Szkoły Gospodarstwa Domowego. Korzystanie z receptur jej autorstwa ma tę niewątpliwą zaletę, że nie wymaga wdawania się w mozolne i często intuicyjne przeliczanie składników. W wydanej w latach 30-stych książce “Jak gotować” powszechnie używane są już dekagramy i litry (w miejsce łutów, funtów czy kwaterek spotykanych we wcześniejszych publikacjach) a ilości składników są zazwyczaj konkretnie sprecyzowane. 

W tym samym okresie, w którym ukazała się publikacja Marii Disslowej w prasie kobiecej i poradnikach znaleźć można było szereg bardzo szczegółowych nieraz zaleceń wydawania w domu podwieczorków oraz coraz bardziej popularnych w tamtym okresie tzw. fajfów czyli organizowanych w domu wzorem angielskich five’o’clock tea czy francuskich l’heure des aperitifs spotkań towarzyskich przy herbacie, kawie i przekąskach. Nic dziwnego, że zyskiwały na popularności – taka mniej zobowiązująca forma z pozwalała znacząco obniżyć koszty i czas przygotowania tradycyjnych przyjęć. Zalecano przy ich okazji przygotować wybór niewielkich wytrawnych i słodkich przekąsek – ciasteczek, ciast czy podanych w srebrnych czy kryształowych koszyczkach cukierków i owoców. Nieco kontrowersyjnym w dzisiejszych warunkach zaleceniem było również zadbanie o to, by na stolikach przygotowane były dla gości na odpowiednich podstawkach… papierosy w dwóch gatunkach – lżejszym dla pań i mocniejszym dla panów.

Przy okazji tematu takich przyjęć, nie mogłam odmówić sobie przytoczenia kilku zdań na temat dylematów, jakich potrafiły przyprawić one kobietom w tamtym okresie. Jeśli macie ochotę poczytać o powodach, dla jakich kobiety potrafiły “obrzucać się wzajemnie bazyliszkowemi spojrzeniami“, zapraszam do lektury fragmentu poradnika dobrego wychowania autorstwa Jadwigi Kiewnarskiej z 1931 roku. Co bardziej niecierpliwi spokojnie mogą również przewinąć w dół strony, prosto do przepisu na te cudne ciasteczka!

Naturalnie na wydawanie w ogóle jakichkolwiek przyjęć nie mogła pozwolić sobie każda pani domu, nawet jednak przy okazjach zupełnie domowych kobiety pouczano, by zadbać o odpowiednią oprawę spotkania przy rodzinnym stole.

(…) podwieczorek jada się przy dużym stole, na który zarzuca się haftowaną kolorami serwetę, albo kładzie się małe, haftowane serwetki pod talerzyki i filiżanki. Ciasto układa się na szklanych, lub porcelanowych tackach, daje się cukier, cytrynę pokrajaną na podstaweczce, z nieodzownym do niej widelczykiem, albo mleko, czy też śmietankę w dzbanuszkach. 

Na haftowanej serwetce czy nie, z herbatą w porcelanowych filiżankach czy w ogromnym kubku, jestem przekonana, że raz spróbowawszy tych ciasteczek, będą stałym gościem na Waszym stole. Na koniec zapraszam jak zwykle do mojej kuchni – na zdjęciach poniżej zobaczycie jak proste jest ich wykonanie!

Najlepsza część każdego wypieku – kruszonka!

A po chwili…

Spróbujecie?